ภาวะแทรกซ้อนในการตั้งครรภ์เป็นหนึ่งในภาวะที่เหล่าคุณแม่ทั้งหลายกังวล และหนึ่งในภาวะอันตรายที่พบได้คือ "ครรภ์เป็นพิษ" ซึ่งสามารถส่งผลร้ายแรงต่อทั้งแม่และลูกน้อยในครรภ์ แต่คุณรู้หรือไม่ว่า การรู้เท่าทันสัญญาณเตือนเบื้องต้นสามารถแก้ไขผลอันตรายที่เกิดจากภาวะแทรกซ้อน ทั้งกับคุณแม่และทารก จึงเป็นที่มาที่เรามาเขียนบทความในวันนี้เพื่อเป็นข้อมูลให้กับคุณแม่ทุกคนควรตระหนัก
และเฝ้าระวังเพราะบางอาการที่คุณอาจคิดว่าเป็นเรื่องปกติของการตั้งครรภ์ แท้จริงแล้วอาจเป็นสัญญาณอันตรายที่ไม่ควรมองข้าม

ภาวะครรภ์เป็นพิษ คืออะไร?

ภาวะครรภ์เป็นพิษ หรือ Preeclampsia เป็นภาวะความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้นระหว่างตั้งครรภ์ และเป็นภาวะที่น่ากลัวที่สามารถเกิดได้กับหญิงตั้งครรภ์ในทุกช่วงวัย ซึ่งเป็นภาวะความดันโลหิตสูงที่พบได้ในระหว่างการตั้งครรภ์ ซึ่งหากไม่ได้รับการรักษาอาจส่งผลร้ายแรงต่อทั้งมารดาและทารกในครรภ์

ผู้ที่เป็นกลุ่มเสี่ยงและพบได้บ่อยใน ภาวะครรภ์เป็นพิษ

คุณแม่ที่ตั้งครรภ์เมื่ออายุตั้งแต่ 35 ปีขึ้นไป

- คุณแม่ที่ตั้งครรภ์เมื่ออายุ 35 ปีขึ้นไป มีความเสี่ยงสูงขึ้น จากการเปลี่ยนแปลงของร่างกายตามวัย และการตั้งครรภ์ในวัยนี้อาจท้าทายระบบต่างๆ ในร่างกายมากขึ้น

มีประวัติครรภ์เป็นพิษในการตั้งครรภ์มาก่อน

- หากคุณเคยมีประสบการณ์ครรภ์เป็นพิษในการตั้งครรภ์มาก่อน จะส่งผลให้มีโอกาสเกิดซ้ำได้สูงในการตั้งครรภ์ครั้งต่อไป

คุณแม่ตั้งครรภ์ฝาแฝด

- การตั้งครรภ์แฝด เนื่องจากมีการเพิ่มขึ้นของฮอร์โมนและการทำงานของรกที่มากกว่าปกติ ทำให้มีความเสี่ยงต่อครรภ์เป็นพิษสูงขึ้น

ผู้ที่มีโรคประจำตัว

- การมีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง โรคไต โรคแพ้ภูมิตัวเอง โรคเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานของหลอดเลือดและอวัยวะต่างๆ ทำให้เพิ่มความเสี่ยงต่อครรภ์เป็นพิษ

ผู้มีภาวะอ้วน

- การเกิดภาวะอ้วนในระหว่างตั้งครรภ์ จะส่งผลต่อการทำงานของหลอดเลือดและเมตาบอลิซึมของร่างกาย ซึ่งจะทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนในระหว่างที่คุณแม่ตั้งครรภ์ได้

อาการและอาการแสดงของ ภาวะครรภ์เป็นพิษ

ครรภ์เป็นพิษเป็นภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นในระหว่างตั้งครรภ์ และอาจส่งผลร้ายแรงต่อทั้งคุณแม่และลูกน้อย แต่หากเพียงแค่รู้จักสังเกตอาการ
คุณก็สามารถป้องกันและรับมือกับภาวะนี้ได้อย่างทันการณ์

1. ความดันโลหิตสูง

- ความดันโลหิตสูงตั้งแต่ 140/90 มิลลิเมตรปรอทขึ้นไป

- มักพบในช่วงอายุครรภ์ 20 สัปดาห์ขึ้นไป

- ในกรณีรุนแรง อาจสูงถึง 160/110 มิลลิเมตรปรอทหรือมากกว่า

2. โปรตีนในปัสสาวะ

- ตรวจพบโปรตีนหรือไข่ขาวรั่วในปัสสาวะ

3. อาการบวม

- บวมตามร่างกาย โดยเฉพาะที่หน้า มือ และเท้า

- บวมอย่างรวดเร็วผิดปกติ

4. ปวดศีรษะ

- ปวดศีรษะรุนแรง มักไม่ตอบสนองต่อยาแก้ปวดทั่วไป

5. สายตาผิดปกติ

- ตามัว ตาพร่า

6. อาการทางระบบทางเดินอาหาร

- จุกแน่นใต้ลิ้นปี่หรือใต้ชายโครงด้านขวา

- คลื่นไส้ อาเจียน

7. น้ำหนักเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว

- น้ำหนักเพิ่มขึ้นผิดปกติในระยะเวลาสั้น

8. อาการอื่นๆ

- หายใจลำบาก

- ทารกในครรภ์ดิ้นน้อยลง

อันตรายจากภาวะครรภ์เป็นพิษ

อันตรายที่เกิดกับคุณแม่

- ครรภ์เป็นพิษสามารถก่อให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่รุนแรงต่อคุณแม่ตั้งครรภ์ หนึ่งในอันตรายที่สำคัญคือการเกิดภาวะชัก ซึ่งอาจนำไปสู่การบาดเจ็บหรือภาวะแทรกซ้อนอื่นๆ นอกจากนี้ ยังเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดเส้นเลือดในสมองแตก ซึ่งเป็นภาวะที่อันตรายถึงชีวิต ครรภ์เป็นพิษยังอาจทำให้เกิดภาวะแทรกซ้อนร้ายแรงอื่นๆ เช่น ภาวะเลือดไม่แข็งตัว ซึ่งอาจนำไปสู่การเสียเลือดมาก ตับวาย ไตวาย และหัวใจวาย ในกรณีที่รุนแรงที่สุดอาจนำไปสู่การเสียชีวิตของคุณแม่ได้

อันตรายที่เกิดกับทารกในครรภ์

- ทารกในครรภ์ก็ได้รับผลกระทบอย่างมากจากครรภ์เป็นพิษ หนึ่งในผลกระทบที่พบบ่อยคือการเติบโตช้าในครรภ์ เนื่องจากทารกไม่ได้รับสารอาหารและออกซิเจนอย่างเพียงพอ นอกจากนี้ ครรภ์เป็นพิษยังเพิ่มความเสี่ยงของการคลอดก่อนกำหนด ซึ่งอาจส่งผลต่อการพัฒนาของอวัยวะต่างๆ ของทารก ในกรณีที่รุนแรงที่สุด ครรภ์เป็นพิษอาจนำไปสู่การเสียชีวิตของทารกในครรภ์ ดังนั้น การเฝ้าระวังตรวจติดตามอาการอย่างใกล้ชิดและการรักษาที่เหมาะสมจึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในการป้องกันผลกระทบร้ายแรงเหล่านี้

บทสรุป

การดูแลสุขภาพครรภ์ตั้งแต่ระยะเริ่มต้นของการตั้งครรภ์มีความสำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากสามารถช่วยป้องกันและตรวจพบภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ได้แต่เนิ่นๆ รวมถึงภาวะครรภ์เป็นพิษ ซึ่งหากตรวจพบและรักษาได้ทันท่วงทีจะช่วยลดความเสี่ยงต่อสุขภาพของทั้งมารดาและทารกในครรภ์ ทำให้สามารถตรวจพบและรักษาครรภ์เป็นพิษได้ก่อนที่จะเกิดผลร้ายแรง หากทราบว่ากำลังตั้งครรภ์ควรรีบฝากครรภ์ตั้งแต่เนิ่นๆ เพื่อให้การตั้งครรภ์ดำเนินไปอย่างราบรื่นและปลอดภัยสำหรับทั้งมารดาและทารกในครรภ์

บทความฉบับนี้เป็นเนื้อหาที่สร้างขึ้นโดยระบบปัญญาประดิษฐ์ (AI Generated Content) ซึ่งพัฒนาต่อยอดจาก Infographic เรื่อง ครรภ์เป็นพิษ ความเสี่ยงที่คุณแม่มีลูกช้าต้องเผชิญ

(Link: https://www.medumore.org/infographic/preeclampsia) ที่จัดทำโดย ศ. นพ.วรพงศ์ ภู่พงศ์

อ่านบทความเพิ่มเติมได้ที่นี่

- โรค RSV อันตรายต่อสุขภาพที่เกิดขึ้นกับเด็กได้ทุกฤดูฝนตั้งแต่เดือน ก.ค. - พ.ย.

- โรคเบาหวาน ภัยร้ายที่ยิ่งรู้เร็วยิ่งลดความเสี่ยงต่อสุขภาพ

- รู้จัก วัณโรค โรคติดต่อที่รักษาได้ เผยวิธีการดูแลอย่างถูกต้อง

- ไมเกรน คือ อะไร ปวดหัวไมเกรน เข้าใจและรับมือให้ถูกวิธี

ติดตามข้อมูลข่าวสาร และการอัปเดตข้อมูลใหม่ ๆ เกี่ยวกับ คอร์สเรียนแพทย์ ความรู้ทางการแพทย์ ได้ที่ Facebook: MDCU MedUMORE